ZMIANY W KODEKSIE POSTĘPOWANIA KARNEGO
I. Rekonstrukcja trybu przyspieszonego
1) rezygnacja z obligatoryjnego zatrzymania i przymusowego doprowadzenia sprawcy do sądu
- będzie możliwa rezygnacja z zatrzymania i doprowadzenia sprawcy, a zamiast tego zostanie on wezwany do stawiennictwa w sądzie w wyznaczonym terminie (nie później niż 72 godziny od chwili oddania sprawcy w ręce Policji),
- niestawiennictwo oskarżonego nie wstrzyma postępowania – sąd wyda wyrok pod jego nieobecność;
2) rezygnacja z obligatoryjnego przesłuchania podejrzanego przez prokuratora przed skierowaniem do sądu wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu przyspieszonym
-przesłuchanie będzie wymagane jedynie wtedy, gdy zachodzić będą podstawy do wystąpienia z wnioskiem o skazanie bez rozprawy (art. 335 k.p.k.) albo gdy podejrzany zgłosi wniosek o dobrowolne poddanie karze (art. 387 k.p.k.),
-rozwiązanie wychodzi naprzeciw postulatom praktyków, wskazujących na niecelowość każdorazowego przesłuchania podejrzanego przez prokuratora, w sytuacjach gdy wcześniej został on już przesłuchany przez funkcjonariusza Policji.
3) rezygnacja z obligatoryjnej obrony przed sądem
- oskarżony będzie mógł wnosić o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu na ogólnych zasadach (w szczególności na podstawie tzw. prawa ubogich),
- zostaną obniżone koszty postępowania przyspieszonego, ponoszone zarówno przez Skarb Państwa, jak i oskarżonych (od których, w wypadku skazania, koszty wynagrodzenia obrońcy powinny zostać – co do zasady – zasądzone jako element kosztów procesu).
4) wprowadzenie możliwości zastosowania instytucji tzw. skazania bez rozprawy (art. 335 k.p.k.)
- dotychczas w postępowaniu przyspieszonym możliwe było jedynie zastosowanie instytucji tzw. dobrowolnego poddania karze (art. 387 k.p.k.).
5) wprowadzenie możliwości kilkukrotnego przerywania rozprawy prowadzonej w trybie przyspieszonym, w ramach okresu 14 dni
- dotychczas możliwe było dokonanie w tym okresie tylko jednej przerwy w rozprawie.
II. Zmiany w zakresie dozoru (środka zapobiegawczego)
1) wskazanie w przepisie, że w ramach dozoru można na oskarżonego nałożyć zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami oraz zakaz przebywania w określonych miejscach (art. 275 § 2 k.p.k.),
2) przeniesienie do k.p.k. tzw. dozoru warunkowego (obecnie określonego w art. 14 ustawy z 25 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie)
- ponadto dozór taki będzie mógł zastosować również prokurator (obecnie – jedynie sąd),
- zmiana powinna prowadzić do szerszego stosowania dozoru warunkowego, to zaś może skutkować zmniejszeniem się liczby tymczasowych aresztowań.
III. Zmiany w zakresie europejskiego nakazu aresztowania
Zmiany przepisów dotyczących europejskiego nakazu aresztowania (rozdziały 65a i 65b k.p.k.), uwzględniające zalecenia zawarte w Raporcie Komisji Europejskiej oceniającym implementację do prawa wewnętrznego Decyzji ramowej Rady Unii Europejskiej z dnia 13 czerwca 2001 r. – o europejskim nakazie aresztowania i procedurach przekazania między państwami członkowskimi europejskiego nakazu aresztowania (2002/584/JHA); zmiany te polegają m.in. na:
- rozszerzeniu możliwości wydania przez sąd ENA również na sytuacje, kiedy przestępstwo zostało popełnione poza terytorium RP,
- wprowadzeniu możliwości wydania ENA przez sąd w odniesieniu do spraw będących w toku postępowania sądowego i wykonawczego, także ex officio
- rozszerzeniu możliwości wydania ENA przez sąd na sytuacje, gdy istnieje jedynie prawdopodobieństwo, że osoba ścigana może przebywać na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej (art. 607d § 1 k.p.k.).
IV. Zmiany wykonujące wyroki Trybunału Konstytucyjnego
1) poddanie kontroli sądowej postanowień w przedmiocie dowodów rzeczowych oraz postanowień dotyczących przeszukania i zatrzymania rzeczy, jak również czynności prokuratora w tym zakresie (art. 236 k.p.k.)
- kontrola ta będzie realizowana przez sąd rejonowy, w którego okręgu toczy się postępowanie,
- obowiązujący stan prawny przewiduje w takich wypadkach jedynie kontrolę prokuratora nadrzędnego, realizowaną w drodze zażalenia wniesionego przez osobę, której prawa zostały naruszone,
- przepis art. 236 § 2 k.p.k. w obowiązującym brzmieniu został wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2007 r., sygn. K 38/07, uznany za niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji.
2) uzupełnienie art. 247 § 1 k.p.k. polegające na określeniu przesłanek dopuszczalności zarządzenia zatrzymania i przymusowego doprowadzenia osoby podejrzanej przez prokuratora. Przesłanki, o których mowa powyżej, to:
- uzasadniona obawa, że osoba podejrzana nie stawi się na wezwanie w celu przeprowadzenia czynności procesowej,
- uzasadniona obawa, że osoba podejrzana w inny bezprawny sposób będzie utrudniała przeprowadzenie czynności procesowej,
- potrzeba niezwłocznego zastosowania środka zapobiegawczego;
Dostosowanie brzmienia przepisu do standardu konstytucyjnego wyznaczonego przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 5 lutego 2008 r. w sprawie sygn. akt K 34/06, w którym Trybunał orzekł, że przepis art. 247 § 1 k.p.k. jest niezgodny z art. 41 ust.1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.
ZMIANY W KODEKSIE KARNYM WYKONAWCZYM
I. Unormowanie przesłanek odmowy zgody na widzenie tymczasowo aresztowanego z osoba najbliższą
Nowelizacja:
- precyzuje zakres prawa do widzenia wskazując, że tymczasowo aresztowany ma prawo do co najmniej jednego widzenia w miesiącu z osobą należącą do kręgu osób najbliższych (art. 217 § 1a k.p.k.),
- określa zamknięty katalog przesłanek odmowy zgody na widzenie
-może to nastąpić wyłącznie wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że widzenie zostanie wykorzystane: i) w celu bezprawnego utrudnienia postępowania karnego, ii) do popełnienia przestępstwa, w szczególności podżegania do przestępstwa,
- wprowadza środek odwoławczy od zarządzenia o odmowie wyrażenia zgody na widzenie tymczasowo aresztowanego z osoba najbliższą.
- tymczasowo aresztowanemu oraz ubiegającej się o widzenie osobie dla niego najbliższej przysługiwać będzie zażalenie do sądu, do którego dyspozycji pozostaje tymczasowo aresztowany. Zażalenie na zarządzenie prokuratora rozpoznawać będzie prokurator nadrzędny (art. 217 § 1c k.p.k.).
II. Pozostałe zmiany w Kodeksie karnym wykonawczym
Pozostałe zmiany dotyczą głównie wykonywania kary ograniczenia wolności oraz wykonywania środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia sprawcy przestępstwa skierowanego przeciwko wolności seksualnej, popełnionego w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych, w zakładzie zamkniętym albo skierowania na leczenie ambulatoryjne i powiązane są z projektowanymi zmianami Kodeksu karnego w zakresie tej kary i tego środka.
ROZPORZĄDZENIA WYKONAWCZE
Minister Sprawiedliwości, w związku z upoważnieniami wynikającymi ze znowelizowanych przepisów, wydał komplet należących do jego właściwości aktów wykonawczych. Wydane zostały następujące rozporządzenia:
1) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 maja 2010 r. w sprawie sposobu zapewnienia oskarżonemu możliwości korzystania z pomocy obrońcy i jego wyboru w postępowaniu przyspieszonym oraz organizacji dyżurów adwokackich (na podstawie art. 517j § 2 k.p.k.);
2) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie trybu postępowania przy zawieraniu przez podmioty uprawnione umowy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną (na podstawie art. 56a § 2 k.k.w.);
3) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 czerwca 2010 r. w sprawie podmiotów, w których jest wykonywana kara ograniczenia wolności oraz prace społecznie użyteczne (na podstawie art. 58 § 3 k.k.w.).
Źródło: Ministerwstwo Sprawiedliwości
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz